Na 25 jaar werkzaam te zijn geweest als professional, coach en manager in de ouderenzorg werd ik voor acht maanden vrijwilliger in het verpleeghuis. Het paste goed naast de opstart van mijn trainings- en adviesbureau. Elke maandagochtend was ik vijf uur lang in de huiskamer van een kleinschalige woonvorm voor mensen met dementie. Het werd een onvergetelijk periode. Ik ben van alle acht bewoners gaan houden.
Mw Pieters is elke ochtend de eerste die in de huiskamer verschijnt. Haar ogen lichten elke keer weer op als ze me opmerkt. Ze zit links van mij aan de tafel die voor het ontbijt is gedekt.
Mw: ‘Wat is het grijs en nat hè’, ze kijkt door het raam naar buiten.
Ik: ‘Oh is het gaan regenen? Toen ik hier naar toe reed was het nog droog.’
Mw: ‘Wat is het grijs en nat hè.’
Ik: ‘Nou inderdaad, zou het nog veranderen vandaag?’
Mw: ‘Wat is het grijs en nat hè.’
Ik: ‘Ja grijs en nat, het past wel bij oktober.’
Mw: ‘‘Hè bah, wat is het grijs en nat hè.’
Ik: ‘Zeg dat wel. Hopelijk wordt het nog anders vandaag.’
Mw: ‘Wat is het toch grijs en nat. Ik krijg het al koud als ik er naar kijk.’
Ik: ‘Gedverderrie ja, zullen wij het hier dan maar gezellig en warm maken?’
Mw: ‘Wat is het grijs en nat hè.’
Ik: ‘Ja het regent. Houdt u niet van regen?’
Mw: ‘Wat is het grijs en nat hè. Mijn man en ik hielden van wandelen. Maar we gingen alleen met mooi weer. Heerlijk was dat. Mijn tweede man was geen wandelaar. Dat vond ik zo jammer. Ik heb er met mijn eerste man zo van genoten.’
Ik: ‘Ik wist niet van een eerste en tweede man.’
Mw: Barst in lachen uit. ‘Ze waren zo verschillend. Mijn eerste man was …’
Deze tip kreeg ik van een contactclown,. Een moeder met haar zoon die zich wat verveelde bij oma met dementie. ‘Elke keer als Oma hetzelfde zegt, geef jij een ander antwoord. Hoe vaker zij herhaalt des te moeilijker het voor jou wordt.’ Haar zoon ging sinds die tijd zonder sputteren mee.
Ik nam deze tip ook ter harte. Sindsdien ervaar ik herhaling van mensen met dementie als een soort van voorgloeien van de diesel. Als ik betrokken blijf luisteren volgt vaak een langer verhaal. Mogelijk omdat er in die betrokkenheid het vertrouwen of de moed wordt gevonden om meer te vertellen.